آبشارهای شوشتر (سیکاها)

استان خوزستان شهرستان شوشتر

آبشارهاي شوشتر(سيکاها) شوشتر در استان خوزستان قرار دارند. سازه‌های آبی شوشتر در دوران ساسانیان، جهت استفاده از نیروی آب به‌عنوان محرک آسیاب‌های صنعتی ساخته شده اند. در این مجموعه بزرگ، ساختمان آسیاب‌ها، آبشارها، کانال‌ها و تونل‌های عظیم هدایت آب و سیکا که محلی جهت استراحت و تفریح است جالب و قابل توجه هستند.

محوطه آبشارها احتمالاً در دوره ساساني و در زمان سلطنت شاپور اول بنا شده است. در این مجموعه بزرگ، ساختمان آسیاب‌ها، آبشارها، کانال‌ها و تونل‌های بزرگ هدایت آب و سیکا که محلی جهت استراحت و تفریح است قابل توجه و جالب هستند. در قسمت انتهایی ضلع غربی این مجموعه، سیکا وجود دارد که دسترسی به داخل آن از طریق چند پله دست ساخته میسر است. درون این فضا یک حوض 8 ضلعی است که کانال‌های کوچکی دارد. آب این حوض از طریق یک جویی که از دیواره سیکا خارج می‌شود تأمین شده و از طریق دو کانال کوچک به درون رودخانه می ریزد.

در مورد معنای «سیکا» نظرات متفاوتی وجود دارد. در لغت نامه دهخدا سیکا نوعی مرغابی یا نوعی درخت و قومی از هندوان که شعبه‌ای از آیین بودائیست معرفی شده است.

مجموعه آسیاب‌ها و آبشارهای شوشتر در مسیر «رودخانه گرگر» ، بنا شده است که خود از شاهکارهای فنی و مهندسی اعصار کهن است. احداث رود گرگر را به اردشیر بابکان، شاه ساسانی نسبت داده‌اند و کاملاً به صورت دست ساخته می‌باشد.

این محوطه علاوه بر استفاده‌های صنعتی، در ایام کم آبی نیز، آب مورد نیاز ساکنین را تأمین میکرده. یکی از ویژگی های بسیار زیبا و منحصر بفرد بصری در این مجموعه این است که آب حاصل از پساب آسیاب‌ها به صورت آبشارهای مصنوعی زیبا به محوطه‌ای حوضچه مانند ریخته و منظره‌ای چشم‌نواز و دل‌انگیز را به وجود می‌آورد. همچنین محوطه پشت بند محل آبگیری 3 تونل معروف «سه کوره»، «دهانه شهر» و «بلیتی» است نیز چشم انداز زیبایی دارد. مجموعه آسیاب‌ها و آبشارهای شوشتر با توجه به زمان ساخت از شاهکارهای فنی و مهندسی جهان به شمار می روند. این شاهکار مهندسی در ایران و در جهان بی‌نظیر هستند.